Haber / Bilgi / Yorum Farkı / İlişkisi-Qua Felsefesi

[evrensel-insan]

Ulke ve toplumun fiili olarak ve guncel yasadigi sicak ortami goz onune alarak, once haberden basliyalim.

Bu kelimenin kavramsal icerigini en iyi olarak algilama Adina, kelimenin ingilizcesini verelim.

Bilindigi gibi haber kelimesinin ingilizce karsiligi news tur ve hic bir zaman tekil olarak kullanilmaz. Yani asli haberlerdir.

Burada kelimenin kokenine baktigimizda bunun "new" yani "yeni, taze, guncel v.s." anlami oldugunu goruruz.

Iste haberler ve turkcede tekil olarak kullanilabilen, haberde zaten bu demektir.

Yani bilginin yeni taze guncel olmasi.

Burada onemli olan "daha once olmamis olmasi" dir.

Iste habercilik ve turkcedeki gazetecilik bu haberi kitleye duyurmaktir.

Burada habercilik gazetecilik farki da onemlidir.

Sonucta her bir olan haberin bir niteligi vardir. Bu nitelige gore haber de nitelenir.

Bilimsel, felsefi, tarihi, cografi, politik, toplumsal, dogal v.s. haber olarak.

Dikkat edildi ise, burada henuz yazarlik yoktur.

Cunku haber vermek yazarlik degildir. Bir cesit gazeteciliktir.

Yazarlik ise, verilen haberin niteligine verenin kendinden bilgi ya da yorum katmasidir.

Ayrica yazarlik yazi olarak ya da bilgi olarak tamamen yazarin bir eseri de olabilir. Yani bilim kurgu,m masal, hikaye v.s.

Kisaca haberi vermek, habercilik; habere kendinden yorum ve bilgi katmak ta yazarliktir.

Bu temelde de gazeticilik, hem haberciligi hem de yazarligi icerebilir.

Her haber bilgi icermesine karsin, her bilgi haber degildir. Yani yeni guncel taze olmayabilir.

Iste bu temelde herhangibir haber niteliginde olmayan bilgiyi niteligine gore paylasmak bir cesit uzmanlik bilgililik ve akademisyenlikalanidir.

Yani bu konuda yazan bir yazar, baskalarina gore konu ya da kavrami detayli incelemis, arastirmis, sorgulamistir eger konu da uzman ise kendi bilgi haznesini de yorumunu da katmistir.

Habercilik ya da gazetecilikte onemli olan etik olmak, yani haberi yalin sade oldugu gibi aktarmaktir.

Eger uzerinde yorum yapiliyorsa da bu belirtilmelidir.

Cunku yorum kisiseldir ve sadece yorumu yapanin kendi inancsal ideolojik ve etik temelli degerlerini icerir.

Yani yorum farkli inancsal, ideolojik ve etik degerlerdeki bir okur tarafindan benimsenmeyebilir.

Iste onemli olan yorum katilmadan verilen haberin, oldugu gibi verilmesidir.

Cunku haber payl;asimi, kendi degerlerinin paylasimi degildir. OLAN HABERIN OLDUGU GIBI PAYLASIMIDIR.

O acidan haber degil, uzerine yapilan yorum; deger tayabilir.

Bu da kendi bunyesinde, haber icerikli bilgi ile yorum icerikli bilgiyi farkli kilar.

Cunku bir yazar tamamen bir haber uzerinden yorum yapabilir. Yalniz, bir gazeteci haberi vermek zorundadir. Cunku yorum yapan yazar da, haberi gazeteciden alir ve duyar.

Evet, her turlu nitelikteki bilgi paylasimi cokonemlidir. Yeterki her birinin etik olarak hakki ve farki algilansin ve verilsin.

Cunku yasanmis bir haberin tartismasi olmaz, ancak yorumu ve yorumsal tartismasi olur.

Haber iletmek, yorum tartismak icindir. Her ikisi de bilgi paylasimidir.