Varliksal/Inancsal Ic Celiski- noncognitivizm

[evrensel-insan]

Aslinda herhangibir dine tanriya varliksal ya da inancsal olarak bagli oilmak, kendi icinde celiski tasir.

Birincisi, her teist, varliksal ve inancsal temelde kendi ozel inancinin celiskisini tasir.

Ikincisi, her teist ozel inancindan dolayi genel teizm celiskisi tasir.

Simdi bunlari soyle aciklayalim.

Mesela islam dini uygulayicisi ve onun Allah'ini varliyan ve inanan bir muslumanin; diger dinler ve tanrilar temelinde bir karsitligi olmasi nedeniyle, celiski tasir.

Orneklersek; din olarak mesela hristiyanliga, yahudilige ve tanrilar yahuva ve goda karsidirlar.

Bu karsilik, Karsi A olarak, onlari antiteist yapar ve bu da teizme terstir ve teizmin celiskisidir.

Ayni sey bir deist icin de gecerlidir. Cunku deistin tanrisi, dini olan bir ateistin tanrisina terstir; yani din temelinde deizm; A karsiti oldugu halde, tanri temelinde deizm, Karsi A dir.

Yani deizmin tanrisal antiteizmi ve teizmi yani ozel bir tanrisi; ya da olan dini temelli tanrilara karsitligi vardir.

Bu temelde, teist ya da ateist kendi tanrisi disinda olan bir tanriya ve teist olarak ta bir dine inanmadigindan; hem antiteist, hem de deist olmaktadir.

Bu bir yerde ateizmdir.

Teizmin ve deizmin ateizmi; kendi ozel din/tanri ve tanri disinda olan tanrilari kabul etmemek inanmamak ve yok saymak temelindedir.

Eger ozelden ornek verirsek;

Bir musluman, teist olarak hristiyan olmadigi icin antiteist hristiyanligin tanrisi godu var saymadigindan da ateisttir.

Bir panteist, evreni tanri olarak kabullendiginden, baska bir seyi kabullenmediginden antiteist ve ateisttir.

Kisaca her ozel ya da genel din ve de tanri varligina inanan bir deist ya da teist; ozel de digerlerine inanmadigindan; antiteist ve ateisttir.

Kisaca varliksal ve inancsal her hangi bir olumlukuk, tek duze ve ozel bir olumluluk oldugundan, diger ozel olumlu olanlari distaladigindan kendi varladigi ve inandigi dini ve inanci ile celiskidedir.

Kisaca her bir ozel inanc ve varlama hem genelin bunyesindeki hem de ozeller arasi secim olarak birer celiskidir.

Temel olarak varliksal ve inancsal taraf sadece din ve tanri ile de sinirli degildir. Bu durum, her turlu etik/metafizik ideolojik inancsal deger icin de gecerlidir.

Aslinda yukarida yazilanlari kisa ve oz olarak ozetleyen bir ateist soylem vardir;

Bu soylem "Sen de binlerce din ve tanri arasinda, ozelde onlarin bir cesidine Islam dini temelindeki musluman ve Allah'a inandigin halde bir ateistsin; aramizdaki fark ben o binlercenin icine senin inandiklarini da dahil ediyorum"

Bu soylem her bir dini ve tanri inanci tasiyana ve bir deist temelinde sadece bir tanri inanci tasiyana da; ya da diger etik/metafizik ideolojik inancsallardan birini tasiyana da soylenebilir.

Her soylem kendi konusu ve kavrami ozelinde epistemolojik mantigin algilandigini gosterir.

Yani bir onermenin uc karsi onermesi vardir.

Bunun tumunu gorebilmek ve hic birinde yer almamak ise serbest dusunurluktur.

[evrensel-insan]

Teolojik noncognitivizm

1- "Tanri" herhangibir seyin olduguna dair bir atif/bahsetme/kast etme degildir.

2- "Tanri" herhangibir seyin olmadigina dair bir atif/bahsetme/kast etme degildir.

3- "Tanri" herhangibir seyin olabilirligine veya olmayabilirligine dair bir atif/bahsetme/kast etme degildir.

4- "Tanri" aslina uygun/gercekci bir onem tasimaz, ayni "fod" un bir aslina uygun/gercekci onem tasimadigi gibi.

Burada "Tanri terimi bir ornek olarak secilmistir. Aciktir ki, herhangibir teolojik terim (mesela, 'yahweh' ve 'Allah' ) tahkike/denetlemeye bagli olarak, curutulebilir/asli olmadigi ispat edilebilir/aksi ispatlanabilir degildir.

Noncognitivizm, cognitivizmin yani bilisselligin tersidir.

Burada bilissel olarak bir beyin, "tanrinin varligi" ile ilgili metafizigin teolojisinden kendisini kurtarabilir.

Iste teolojik noncognitivizm, bilissel olarak bir beynin "tanrinin varligi" konusunda tanri ve varlik temelli olarak varliksal bir taraf tutma geregini luzumunu gormez.

Aslinda ben bunu "ben ateist miyim?..." basliginda aciklamistim.

Teoloji de metafizik olarak theos yani tanri kavramindan felsefi tanri ile ilgili durum belirtme dalidir.

Yani tanrinin varligi ile ilgili her turlu olumlu olumsuz belirtim; teolojinin konusudur.

Non-cognitivism is the meta-ethical view that ethical sentences do not express propositions (i.e. statements) and thus cannot be true or false (they are not truth-apt).

Non-cognitivizm, etik otesi bir bakis acisi olarak, etik cumlelerin teklif (beyan/aciklama) ifade etmedigini, ve buna bagli olarak ta gercek ya da sahte lenemeyecegini (dogru ya da yanlislanamayacagini) (truth-apt, yani gercegin ne oldugunun ortaya koyumu olmadigi) dile getiren bir gorustur.

Iste bu gorus, teoloji yani "tanrinin varligi" ile de gecerlidir.

Yani tanri teklif(beyan/aciklama) ifade etmez ve buna bagli olarak gercegin ne oldugu ortaya koyumunda, dogrulanamaz ve yanlislanamaz.

Theological noncognitivism is the argument that religious language, and specifically words like God, are not cognitively meaningful.

Teolojik noncognitivizm,"Tanrinin varligi bilisselsizligi-dini dilin, ve ozellikle de "Tanri" gibi kelimelerin, bilissel olarak anlamsizliginin tartismasidir.